Planowane zmiany dla ZZP od 2025 roku
Obecna sytuacja prawna w zakresie samozatrudnienia w Holandii ulega zmianie w wyniku reformy dotyczącej ustawy Wet DBA (Ustawa o Deregulacji Oceny Relacji Pracowniczych). Ustawa Wet DBA, która miała na celu regulację stosunków pracy pomiędzy zleceniodawcami a zleceniobiorcami, nie spełniła oczekiwań, ponieważ nie dostarczała pewności prawnej, zwłaszcza w zakresie podatkowej kwalifikacji dochodów zleceniobiorcy. W związku z tym rząd holenderski pracuje nad jej zastąpieniem nowym pakietem regulacji, mającym na celu poprawę przejrzystości i egzekwowania przepisów.
Kluczowe zmiany w nowej propozycji
Nowy projekt ustawy, zaproponowany przez Ministerstwo Spraw Społecznych i Zatrudnienia, wprowadza wyjaśnienia w zakresie oceny relacji pracowniczych i wprowadza domniemanie prawne oparte na stawce godzinowej. Główne elementy zmian obejmują:
- Wyjaśnienie zasad dotyczących samozatrudnienia: Nowa propozycja ustawy ma na celu wyraźniejsze rozróżnienie między samozatrudnionymi a pracownikami poprzez stworzenie ramowych kryteriów oceny. Wprowadzane kryteria dotyczą:
- Sposobu nadzoru i kontroli nad wykonywaną pracą,
- Charakteru pracy w organizacji,
- Stopnia samodzielności i ryzyka, jakie ponosi samozatrudniony.
Wprowadzane przepisy i orzecznictwo mają dostarczyć przejrzystych wytycznych, które pomogą firmom i osobom indywidualnym zrozumieć, kiedy dany rodzaj pracy powinien być traktowany jako zatrudnienie, a kiedy jako samozatrudnienie.
- Domniemanie prawne oparte na stawce godzinowej: Wprowadzenie domniemania prawnego opiera się na ustalonej stawce godzinowej (obecnie 32 euro). Gdy samozatrudniony lub pracownik zarabia mniej niż ta kwota, domniemuje się, że mamy do czynienia z umową o pracę. W takich przypadkach to na pracodawcy będzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że zleceniobiorca jest rzeczywiście samozatrudnionym, a nie pracownikiem.
- Wzmocnienie egzekwowania przepisów: Rząd planuje zniesienie moratorium na egzekwowanie przepisów dotyczących samozatrudnienia do 1 stycznia 2025 roku. Do tego czasu Urząd Skarbowy ma wzmocnić swoje działania w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów, aby zapewnić bardziej sprawiedliwe warunki gry na rynku pracy.
- Przygotowanie firm do nowych regulacji: Firmy będą musiały dostosować swoje praktyki do nowego prawa, szczególnie te, które dotychczas korzystały z umów samozatrudnienia, aby uniknąć ryzyka naruszenia nowych przepisów. Propozycja przewiduje również stworzenie dodatkowych narzędzi i szkoleń dla pracodawców i zleceniobiorców w celu zwiększenia zgodności z nowymi regulacjami.
Konsekwencje dla rynku pracy
Reforma ma na celu przywrócenie równowagi pomiędzy zatrudnieniem pracowniczym a samozatrudnieniem oraz eliminację praktyk pozorowanego samozatrudnienia. Nowe przepisy mają sprawić, że samozatrudnieni będą mieli większą pewność co do statusu swojej działalności, a pracodawcy będą bardziej krytycznie oceniać rodzaj współpracy z osobami samozatrudnionymi. W dłuższej perspektywie rząd oczekuje, że nowe regulacje zwiększą przejrzystość na rynku pracy i poprawią warunki dla pracowników o najniższych stawkach.
Przedsiębiorcy i zleceniobiorcy powinni monitorować zmiany legislacyjne, aby odpowiednio dostosować swoje umowy i formy współpracy, co pozwoli uniknąć sankcji i zapewnić zgodność z nowymi regulacjami.
Podsumowanie dla zleceniobiorców (samozatrudnionych ZZP):
- Zarobki powyżej 32 euro na godzinę:
- Jeśli zarabiasz 32 euro lub więcej za godzinę, nie musisz się martwić o domniemanie istnienia umowy o pracę. W takim przypadku jesteś uznawany za samozatrudnionego.
- Zarobki poniżej 32 euro na godzinę:
- Jeśli zarabiasz mniej niż 32 euro za godzinę, może powstać domniemanie, że powinieneś mieć umowę o pracę. To pracodawca będzie musiał udowodnić, że jesteś rzeczywiście samozatrudnionym.
- Kontrola nad pracą:
- Jeśli masz pełną kontrolę nad tym, jak wykonujesz swoją pracę, i nie podlegasz bezpośredniemu nadzorowi, możesz być spokojny o swój status samozatrudnionego.
- Stałe miejsce w organizacji:
- Jeśli pracujesz na stałe w tej samej lokalizacji i wykonujesz podobne obowiązki jak pracownicy etatowi, istnieje ryzyko, że zostaniesz uznany za pracownika, nie samozatrudnionego.
- Ryzyko i odpowiedzialność:
- Ważne jest, abyś ponosił ryzyko związane z prowadzeniem działalności. Jeśli pracujesz na własny rachunek i ponosisz koszty oraz ryzyko związane z zleceniem, podkreśla to twoją niezależność.
Podsumowanie dla zleceniodawców (pracodawców):
- Domniemanie prawne przy niskiej stawce:
- Jeśli twój podwykonawca zarabia mniej niż 32 euro za godzinę, może on złożyć roszczenie o uznanie go za pracownika, a ty będziesz musiał udowodnić, że to samozatrudniony.
- Przepisy dotyczące kontroli nad pracą:
- Im większa kontrola nad tym, jak podwykonawca wykonuje swoje obowiązki (np. harmonogram, miejsce pracy), tym większe ryzyko, że będzie traktowany jako pracownik, a nie samozatrudniony.
- Stałe miejsce w firmie:
- Jeśli podwykonawca pracuje stale w strukturze firmy, w jednej i tej samej lokalizacji i wykonuje obowiązki podobne do pracowników etatowych, istnieje ryzyko, że zostanie uznany za pracownika.
- Ryzyko prowadzenia działalności:
- Jeśli podwykonawca nie ponosi ryzyka finansowego związanego z prowadzoną działalnością, jego status samozatrudnionego może być podważony.
- Obowiązek udowodnienia statusu samozatrudnienia:
- W razie sporu, to na tobie jako zleceniodawcy spoczywa obowiązek udowodnienia, że współpracujesz z samozatrudnionym, a nie pracownikiem.
- Zniesienie moratorium na egzekwowanie przepisów:
- Od 1 stycznia 2025 roku rząd wzmocni egzekwowanie przepisów. Upewnij się, że twoje umowy są zgodne z nowymi regulacjami, aby uniknąć sankcji.